Panel Düzenleyicileri:
Tayfun Acarer (BTK Eski Bşk)
Prof. Dr. Sıddık Yarman (İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa)

Katılımcılar:
Tayfun Acarer (Internet Düzenleme Kurulu Üyesi) Dr. Ömer Aydın (Netaş)
Burak Gurdağ (Turktelekom-ARGELA)
Aysenur Sanyer (Vodafone)
Ertuğrul KOLAĞASIOĞLU (Aselsan)
Prof. Dr. Sıddık Yarman (Panel Yöneticisi)

Kısaca; önümüzdeki süreçte mobil genişbant veri hizmetlerinin sunulduğu bir ortamda, eğitimden eğlenceye, etkileşimli oyunlardan ticari uygulamalara kadar her türlü hizmete zamandan ve konumdan bağımsız olarak mevcut teknolojilere göre 10’LARCA KAT DAHA HIZLI ulaşılabilecektir.

Geçmişte Data hızı 3 G Teknolojisi ile 42 Mbps hızına ulaşılmışken, 4 G Teknolojisi 100 Mbps hızından başlamıştır. Bu hızın 5 G Teknolojisinde 1000 Mbps hızından başlayacağı ve artarak devam edeceği hesaplanmaktadır.

Bilindiği üzere 2012 yılında başlayan 4 G Teknolojisindeki artış trendi halen devam etmektedir. 2017 yılı sonunda 3 G Teknolojisini kullanan Abone sayısı 4 milyar’a yaklaşırken, 4 G Teknolojisini kullanan Abone sayısı 1 milyarı geçmiştir. Bu sayının 4 G lehine giderek artacağı ve 2020 yılında 4 G Teknolojisini kullanan Abone sayısının, 3 G Teknolojisini kullanan Abone sayısını geçeceği düşünülmektedir.

IMT Teknolojisi olarak da tanımlanan 4 G Teknolojisi ise ;
• IMT-Advanced standardı yeni özellikler eklenerek geliştirilmeye devam edecek,
• Yüksek frekans bantlarında yüksek performans sunabilecek yeni bir telsiz erişim teknolojisi geliştirilecek,
• İkisi birlikte 5G telsiz erişim teknolojisini oluşturacaktır.

1980’li yıllarda sadece “Ses İletişimi” ile başlayan 1 G Teknolojisindeki olanaklar, ilerleyen Nesillerde hızla gelişmiş ve özellikle 4 G Teknolojisi ile büyük aşamalar kaydetmiştir. 4 G Teknolojisinde özellikle “Mobile Broadband” çok önem kazanmış ve “xDSL like experience” ifadesiyle sanki “xDSL” gibi bir kapasiteye ulaşılacağı kabul edilmiştir.

5 G Teknolojisinin en önemli özelliğini “New Carrier Type” olarak tanımlanan “Yeni Tür Taşıyıcı” sistemi olarak tanımlamak mümkündür. Yine 5 G Teknolojisinde “Ultra-dense small cells” olarak tanımlanan “Çok Küçük Hücreler ve “Range of tens of Gbps” olarak belirlenen “10’larca Gbps kapasitede Data indirebilme” olanağı bulunmaktadır. Sayılan bu özellikler ve diğer olanaklar 5 G Teknolojisini “Fiber like experience” yani “sanki Fiber kapasitesi” gibi tanımlanmasına sonucunu ortaya koymuştur. 4 G Teknolojisinin daha ileri sürümü olan 4 G LTE-Advanced Teknolojisinde
- “1 Gbps” hızına ulaşan “Peak Data Rate” in 5 G Teknolojisinde “50 Gbps” den fazla olabileceği,
- “Latency” deki gecikmenin 5 G Teknolojisinde “1 ms” nin altına düşeceği ve
- Mobilite’ki Hızın “Support for up to 350 km/h” den 5 G Teknolojisinde “Support for up to 500 km/h” ile 500 km/h den fazla bir hıza ulaşacağı planlanmaktadır.

Bu nedenle 5 G Teknolojisi ile günlük yaşantımızda pek çok işlevin çok önemli ölçüde değişeceğini söylemek bir abartı olmayacaktır.

5 G Teknolojisinin başlangıç süreci ile ilgili birçok uluslararası kuruluş benzeri düşünceye sahiptir. Bu konuda;
- Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) IMT-2020 (5G) standartlarının belirlenmesinin 2019 yılı sonunda yapılacak WRC-19 Konferansı ile 2020 yılını bulacağı, bunun sonucu olarak da yine IMT-2020 (5G) standartlarının 2020 yılında netleşebileceğini,
- GSM Birliği (GSMA) görüşünde ise; İlk 5G şebekesinin, 2020 Tokyo Olimpiyatlarına kadar kurulmasının beklenmediği ve 5G’nin 2025 yılından önce hizmet sunumunda 4G’nin önüne geçemeyeceği, yani halen mevcut olan 4 G Teknolojisinin en az 5 - 6 yıl daha etkin olarak kullanılabileceği,
- AB Komisyonu görüşünde ise; Avrupa Komisyonu tarafından 2011 yılı Kasım ayında açıklanan 2014-2020 yılları arasında yürürlükte olacak AB’nin yeni Araştırma ve Yenilik Çerçeve Programı olan “Ufuk 2020” (Horizon 2020) programı; 80 milyar avro bütçesiyle, Avrupa’nın küresel rekabet edebilirliğini güçlendirmeyi ve Avrupa’da yeni büyüme ve istihdam olanaklarının oluşturulmasını ve söz konusu program ile 5G’nin 2020’den sonra AB’de yaygınlaştırılması planlanlandığı,
belirtilmektedir.

5 G Teknolojisinin getireceği en önemli farlılıklardan birinin de “WRC-19 Konferansı”nda çalışılması ve sonuçlarının paylaşılması istenilen yeni ve halen kullanılan frekanslara oranla çok yüksek olan yeni Band’lar olacağı düşünülmektedir. Mevcut 2 G, 3 G ve 4 G sistemlerinde kullanılan frekaslara oranla çok yüksek olan ve aşağıda değerleri verilen bu band’lardan bir kısmının 5. Nesil sistemlerde kullanılması halinde, özellikle Anten boylarında, yeni nesil Baz istasyonlarının güçlerinde ve sistemin mimari yapısında çok önemli değişikliklerin meydana gelmesi kaçınılmaz olacaktır. Bu bandların frekans aralıklarının söz konusu konferansta aşağıdaki değerlerde olması kararlaştırılmıştır.
24-27 GHz,
31-33 GHz,
37-40 GHz,
45-47 GHz,
50-52 GHz,
66-76 GHz ve
81-86 GHz

Bu değerde frekansların 5. Nesil sistemlerde kullanılması halinde, Baz istasyonları ve bunlara ilişkin Anten’lerin boyutları çok küçülecek ve buna bağlı olarak kapsama alanı da çok daralacağı için bugüne oranla 10’larca kat daha fazla Baz istasyonu kullanılacaktır.

Söz konusu sistemin tesisinde; özellikle yoğun yerleşim yerlerinde çok küçük boyutlu ve diğer nesillere oranla daha düşük güçlü sitemler kullanılacağı için, Ana şebekenin tesisi ve bu şebekeye ilişkin yer kira ücretleri, enerji bedelleri, yasal harçları ve transmisyon ücretlerinde (Full IP olacağı için) çok ciddi tasarruflar temin edilecektir.